Shangri-la

Vanaf het begin wist ik al dat ik naar Shangri-la wilde op deze reis. Waarom? Alleen de naam al! Utopia,het beloofde land. Een plek waar voornamelijk Tibetanen wonen en dat in het grensgebied ligt tussen China en Tibet op 3200m. Waar de natuur ongelooflijk mooi is. Op mijn Chinese kaart was de plaats niet te vinden. En ik ontdekte dat de echte naam Zhongdian is en een boek 'Lost horizon'van James Hilton, verschenen in 1933 ervoor gezorgd heeft dat de plaats nu Shangri-la heet. Ik heb het boek gekocht en inmiddels gelezen. Het beschrijft een mysterieuze kidnapping van 4 buitenlanders die op een onaards mooie plek terecht komen in een klooster dat deel uitmaakt van een gemeenschap waar iedereen in vrede leeft en wel 150 jaar oud wordt. Zhongdian werd aan die plek verbonden en sindsdien heet de plaats Shangri-la. Inmiddels bestaat de plek uit een nieuwe en een oude stad.

Het boek heeft een grote rol gespeeld in de populariteit van de plaats en ervoor gezorgd dat de mooie oude stad toeristengebied werd met guesthouses en winkels. Vaak gerund door zakenmensen uit Beijing. De ongeremde groei stond niet in verhouding met de benodigde faciliteiten en veiligheid. Door een kortsluiting in een guesthouse brandde het grootste gedeelte van de prachtige houten oude stad in 2014 af; 240 huizen en 40 guesthouses. Het guesthouse waar ik slaap staat op de rand van het gebied dat is afgebrand en is een van de weinige overgebleven oude originele panden. De sfeer is nog voelbaar maar de charme van de oude stad is grotendeels verloren gegaan. Het is wel weer indrukwekkend hoe in twee jaar een hele nieuwe 'nep' oude stad is herbouwd. Een grote toeristenwinkel. Nog niet de kermis van andere oude plekken als Dali en Lijang. En er wordt nog steeds flink gebouwd. Ondanks dat is de sfeer relaxed. Weinig toeristen. Fijn voor mij maar niet voor de bewoners. Sinds de brand zijn 60% van de toeristen weggebleven. En dit jaar is het nog weer rustiger.

Shangri-La ligt in een prachtig berggebied. Sinds mijn Israëlische reisgenote Hava me in Dali heeft overgehaald om door de bergen te trekken zijn we samen op pad. Ik heb mijn spullen in Dali opgeslagen, een rugzak geleend, bergschoenen gekocht en inmiddels ook een ski-jack. We hebben de beroemde Tiger Leaping Gorge trek achter de rug, een tocht door een heel diep en indrukwekkend ravijn. Vanuit het prachtige authentieke Shaxi hebben we een paar dagtochten in de bergen gemaakt. Nu zijn we ons aan het voorbereiden op een trek in het alleen te voet bereikbare gebied van de Meili Snow Mountain, ofwel de Kawa Karpo. Dit is de hoogste berg van Yunnan (6740 m) en voor Tibetanen een heilige berg. Nog geen expeditie is gelukt om de berg te beklimmen. De legende verhaalt dat de God Kawagebo op de berg woont en niemand toelaat. Van de twee Japanse expedities zijn de meeste klimmers omgekomen. Sinds 1996 is er geen poging meer ondernomen de berg te beklimmen. 

Na twee dagen reizen vanaf Shangri-la bereiken we de plek van waaruit we gaan lopen. Echt op de grens met Tibet. De kale hoge bergen en zicht op besneeuwde toppen zijn groots. De tocht is pittig maar prachtig. En verrassend dat we zo hoog in een bosgebied lopen. We komen 'bekenden' tegen en lopen samen op. Grappig hoe je al reizend zo makkelijk contacten legt. En dat leeftijd opeens geen criterium meer is voor contact. Ik besef dat ik een groot deel van de tijd doorbreng met mensen die de leeftijd hebben van mijn eigen kinderen. Er zijn gewoon niet veel mensen van mijn leeftijd die alleen reizen. Erg leuk om al die dromen, ambities en plannen te horen. De wereld aan je voeten.

Op facebook zie ik voorbij komen dat mensen boven de 50 geen uitgebluste oude mensen zijn. Ik zie een initiatief voor een digitaal magazine door 50 plussers. In leeftijd behoor ik ook tot die groep maar gevoelsmatig helemaal niet. En het interesseert me eigenlijk ook niet dat ik 56 ben.

Lopend door de bergen denk ik aan het boek dat een lieve vriendin mij heeft meegegeven voor de reis: windstilte van de ziel, geschreven door Joke Hermsen en waarin de ziel aan innerlijke tijd wordt gekoppeld. Ik ervaar het vrije gevoel van 30 jaar geleden en voel me alleen rustiger en evenwichtiger met nog steeds dromen. De kloktijd die maakt dat ik nu dertig jaar ouder ben is een feit maar voor mij niet voelbaar. Regelmatig, als mij gevraagd wordt waarom ik in China ben antwoord ik dat ik een reis opnieuw maak die ik 30 jaar geleden heb gemaakt. En vaak is het antwoord: toen was ik nog niet eens geboren. Als ik naar de ontwikkelingen in China kijk is het onvoorstelbaar dat er maar 30 jaar tussen mijn eerste ervaring met het land zit en nu. Zeker vind ik plekken in China die met doen denken aan 30 jaar geleden. Met name in Yunnan, de armste provincie van China. Als je de steden verlaat en de moeilijk te bereiken gebieden intrekt. Maar wat ik ook zie is een wonder. Hoe een land in 30 jaar zo'n metamorfose kan ondergaan is ongekend.

Ik bedenk wat mijn Shangri-la is? Zeker niet de stad Shangri-la. Eerder het berggebied van de Kawa Karpa. Daar waar de innerlijke tijd positieve ruimte inneemt. Net als leeftijd beschouw ik Shangri-la als een concept. Meerdere keren deze reis ervaar ik de plek waar ik ben als Shangri-la. En over iets meer dan twee weken is mijn thuis weer mijn Shangri-la.