Kunst, thee en business in Chengdu

Via Monique Knapen van Dutch Culture heb ik een lijst met contacten gekregen die mogelijk interessant kunnen zijn tijdens mijn reis. Zo kom ik in Chengdu in contact met Michiel Roosjen, een jonge Nederlandse ondernemer die na zijn studie naar China is gereisd, Chinees heeft geleerd en in 2009  een bedrijf is gestart met vrienden in China. In Xiamen, Shenzen en nu gevestigd in Chengdu. Hij gelooft in de ontwikkeling van West China.

Voordat ik in Chengdu arriveerde had ik Michiel een tip gevraagd voor een goede tandarts. En daadkrachtig had hij een afspraak geregeld en zijn Chinese assistente Celia gevraagd om mij te begeleiden. Voordat we elkaar persoonlijk hadden ontmoet had ik al een bijzondere ochtend met Celia achter de rug. De privékliniek bleek bijzonder christelijk en ik had het gevoel in een klooster terecht te zijn gekomen. Bij binnenkomst- we waren aan de vroege kant - was het ochtendritueel nog in volle gang. Een oneindige hoeveelheid personeel stond keurig opgelijnd voor een peptalk en ochtendgebed. Maar ik kan niet anders zeggen: een uiterst deskundige behandeling. Mede dankzij Celia want de Engelse arts was er die dag niet en de tandarts sprak alleen Chinees.

Van de tandarts naar een afspraak met Michiel in de coffeeshop van Fangshuo, de bookstore in het stadsvernieuwingsgebied annex winkelgebied en shoppingmall Taikooli. Mooi aangelegd rondom een oude tempel. Fangshuo is de meest hippe en smaakvolle plek die ik tot nu toe heb gezien in China. Alle producten zijn mooi vormgegeven. In feite is het een concept store met boeken als uitgangspunt. En mooi vormgegeven boeken - veel import. En dat is heel bijzonder. Chinezen besteden nauwelijks aandacht aan de kwaliteit van het boek. Het is een bundeling letters. Papier, vormgeving, omslag - de meeste boeken lijken gebundelde kranten op klein formaat. En Fangshuo heeft ook een grote kinderboekenwinkel.

Michiel werkt samen met Fangshuo. Organiseert presentaties, Dutch Days ism met de Nederlandse ambassade. All about asia, het bedrijf van Michiel bouwt bruggen tussen Nederlandse en Europese bedrijven en Chinese partners. Veel op gebied van design maar ook op gebied van architectuur, muziek, educatie en entertainment. Met een team mensen die allemaal jonger zijn dan 30 jaar. De ontwikkelingen in China gaan snel. Als je een idee hebt moet je nu actie ondernemen. Ik merk dat Michiel de sensitiviteit heeft om aan te voelen hoe je met Chinezen kunt samenwerken. Samen met zijn Chinese collega's is dat cruciaal. Hij vaart daarbij op intuïtie en mensenkennis. Hij geeft aan dat rijk worden niet zijn drijfveer is maar mooie projecten realiseren met mooie mensen.

We lunchen in een gebied dat drie jaar geleden nog niet bestond. Yu Kan is hier de grote initiator. Met een hart voor kunst en creativiteit heeft hij een culturele oase geschapen in een woonbuurt. Een galerie, muziekstudio waar ook concerten worden gegeven, een hip café/restaurant met heerlijk eten, terrassen onder bomen. Op die middag zijn graffiti kunstenaars actief in de staart. Ik ontmoet een Chinese graffiti kunstenaar die aan het werk is. Hij woont in Parijs maar komt regelmatig naar Chengdu. We lopen toevallig de lokale gemeente official tegen het lijf en natuurlijk gaan we samen op de foto. Yu Kan laat me nog een ander overheidscomplex zien en vertelt dat hij dat ook gaat ontwikkelen. Fijn dat er mensen als Yu Kan en Michiel bestaan.

Michiel brengt me weer in contact met een kunstenaar uit Chengdu  - Li Xiaofeng - en geeft aan dat ik het Landing museum, een privé museum voor hedendaagse kunst, vast de moeite waard vind. Chengdu heeft 124 musea maar er is nauwelijks informatie over te vinden. Het Landing museum kent niemand die ik het vraag. Via we chat nodigt Xiaofeng me uit en stuurt het adres.

De volgende dag neem ik een taxi naar het museum. Blijkt een uur rijden te zijn. Ik met nog wennen aan de afstanden. En het is moeilijk te vinden. We moeten Xiaofeng een paar keer bellen want de taxichauffeur kent de plek niet. Maar ik wordt op een plek opgepikt door Xiaofeng en naar het museum gereden dat aan de rand van de stad ligt in een gebied waar voornamelijk kunstenaars wonen. Ruim en grenzend aan de natuur. Xiaofeng woont in een appartement praktisch naast het museum. Ik krijg een privérondleiding. De directeur is helaas in Shanghai.

Een mooi gebouw, mooie ruimtes met hedendaagse Chinese kunst van voornamelijk kunstenaars uit West China. De founder is een Chinese zakenman die kunstliefhebber is. Naast een vaste collectie presenteert het museum tentoonstellingen. Op dit moment van een Koreaanse kunstenaar in residence en een groepstentoonstelling door een Franse curator. Alle info is in het Chinees, die van de Franse curator ook in het frans. Ik ben de enige bezoeker. Het is nog vroeg. Ik vraag of veel mensen het museum kennen?

Buiten het museum hangen verkoopfoto's van de appartementen van de projectontwikkelaar. Xiaofeng wijst me op de poster in het midden. Dit is het interieur van zijn appartement waar hij samen met zijn vriend en hond woont. Ik wordt uitgenodigd voor een kop thee. Er ligt een zak drop op tafel. Blijk dat hij een aantal maanden per jaar in Amsterdam woont. Op de Hobbemakade nota bene! Hij is net drie dagen terug. En zijn werk maakt deel uit van de tentoonstelling Secret Love die in het Tropenmuseum te zien was. Nou ja! En hij kent Liu Ye goed.

Xiaofeng moet s'middags naar een event waar (zijn) kunst, bloemen en thee centraal staan. In een club van een bevriende eigenaar. Hij moet er een praatje houden. Een typisch Chinese aangelegenheid. Of ik zin heb om mee te gaan?

En zo beland ik in een bijzondere club waar bijzondere thee wordt gepresenteerd, een workshop modeontwerpen met bloemen wordt gegeven en ik wordt gevraagd een speech te geven over de relatie kunst, bloemen, thee en kwaliteit van het leven. Ik laat het allemaal gebeuren. Zie allemaal couturedames om mij heen en mannen met veel geld. Ik zie er nogal informeel uit en loop op - wel mooie - badslippers.

Ik krijg een tolk toegewezen. Een aardig Chinees meisje dat in New York studeert. Want niemand spreekt verder engels. De praatjes duren eindeloos. Ik vind het allemaal zeer vermakelijk. De thee ondernemer is erg zenuwachtig. Ik ben de exotische touch. Er wordt nog een nepveiling georganiseerd, Met de stroopwafels die Xiaofeng uit Nederland heeft meegebracht. In een exotisch delfts blauw blikje. Dan wordt een print van Xiaofeng geveild. Die gaat toch voor 1000 euro weg.

Het verloop van de middag is enigszins onduidelijk maar opeens is het afgelopen. Een man, een vriend van de clubeigenaar, ook een dertiger, nodigt ons uit voor een diner. Een erg goed restaurant volgens Xiaofeng. Blijkt dat alleen wij twee zijn uitgenodigd. Ik ga graag mee met Xiaofeng. Het klikt goed! Ik ben inmiddels fan van Xiaofeng.

Onze gastheer is zakenman en heeft een hele grote, en bijzondere nachtclub. Zijn vriendin is mooi en wat verveeld. Als we aankomen bij het theehuis van het restaurant blijkt hij in onderhandeling te zijn met nog 5 mannen. Na 10 minuten worden we naar een prive kamer geleid. Het is in China is gebruikelijk om met gasten prive te dineren. Ik zit tussen de gastheer en Xiaofeng. Tegenover de verveelde vriendin die ik de hele maaltijd geen gesprek zie voeren. Xiaofeng wijst naar 'de grote broer'. Ik begrijp de leider van het stel en kapitaalkrachtig. Ook rond de dertig jaar. Deze mannen ontwikkelen projecten, buiten Chengdu. Grote projecten. Gedurende de maaltijd begrijp ik dat dit allemaal invloedrijke mannen zijn. Het eten is geweldig. Mijn beste maal in China tot nu toe. Ik zie flessen wijn in vloeipapier aangeleverd. Heerlijke wijn uit de Languedoc. Grappig dat we geen water maar drinkyoghurt naast de wijn krijgen geserveerd. En er wordt gerookt, en  veel! Ik leer over de codes van merken sigaretten. Sigaretten kosten tussen de 0.60 cent en 25 euro per pakje. Het merk - en dus de waarde van de sigaret - is inzet bij het zakendoen. Xiaofeng rookt ook veel. Hij zegt dat hij altijd goedkope sigaretten rookt.

Ik ontwaar een ritueel van sigaretten aanbieden en een toast aanbieden. Voor het toasten neemt een persoon het initiatief om naar iemand toe te lopen, het glas aan te tikken en vervolgens de glazen van omstanders te raken om vervolgens het glas leeg te drinken. Naarmate er meer gedronken wordt neemt het aantal keren dat er getoast wordt en het volume waarmee toe.  

Ondertussen wordt het ene na het andere gerecht op de glazen plaat gezet die je rond kunt draaien. En lekker!

Ik leer over de achtergrond van de mannen. Ontwikkelaars bouwers, financiers, Het gaat over grote projecten. De man naast Xiaofeng blijk in het toerisme te investeren. Hij ontsluit natuurgebied voor Chinese toeristen. Ik heb opeens een vermoeden. En als ik doorvraag kom ik er achter dat ik de hele avond naast de man zit die verantwoordelijk is voor het creëren van nep Mongoolse tenten in nepnederzettingen. In de grasslands!!