Kurt - opgroeien in China

In Xining wilde ik een buskaartje kopen voor mijn volgende bestemming Xiahe, ruim 5 uur rijden door de bergen. Niemand wist precies waar ik het kon kopen. Kurt, een Chinese student van 24 bood aan om met mij mee te gaan en samen het kaartje te kopen. Daarna zouden we samen naar Taer Si reizen, een van de zes belangrijke Tibetaanse kloosters van de geelkapsekte, de stroming waar ook de Dalai Lama toe behoort. Kurt verheugde zich op de dag.

Kurt spreekt goed Engels. Hij probeert zoveel mogelijk te oefenen. Hij was erg spraakzaam en openhartig. Via Uber bestelde hij een auto. In China rijden alle jongeren met Uber. Veel goedkoper en een veel betere service dan taxi's. Helaas alleen beschikbaar in de Chinese taal. Ik zei dat ik graag de kosten van de auto wilde betalen. Ik was heel blij dat hij met mij mee wilde om het kaartje te kopen. Maar hij zei dat ik zijn gast was en dat dat voor hem niet acceptabel was.

Na twee keer op de verkeerde plek te zijn geweest wisten we waar we het kaartje moesten kopen. Hoe had ik dit ooit alleen uitgevonden? In het busstation stond alles alleen in het Chinees aangegeven. Met moeite accepteerde Kurt het geld voor mijn kaartje. Hij legde uit dat ik zijn' friend' was en dat het in China normaal is dat je dan dit soort kosten betaalt voor je friend.

Ondertussen tijdens de ritten vertelde Kurt honderduit. Dat hij van heavy metal muziek houdt zoals ACDC en punk en bands als Nirvana. En dat hij een Duitse en Australische friend heeft met wie hij de liefde voor de muziek deelt. Via 'we chat' hebben ze dagelijks contact. In China houden de meeste jongeren van pop. Kurt houdt niet van pop. Dat is volgens hem commercieel. Kurt Cobain is zijn grote held. Daarom is zijn engelse naam Kurt. Hij kent geen andere Chinese jongeren die zijn muzieksmaak delen. Hij gaat naar muziekkfestivals en luistert veel naar muziek. Morgen gaat hij naar Beijing ( met een staplaats in de trein - een reis van 25 uur) om te solliciteren bij een muziekproducent.

Ik trek een dag op met Kurt en krijg een inkijkje in het leven van een opgroeiende 24-jarige jongere. Hij is heel openhartig. Hij studeert economie. Maar hij vindt het geen leuke studie. Hij wilde architectuur studeren of naar de kunstacademie. Maar zijn ouders willen een goede toekomst voor hem en hij moest economie studeren.

Op weg naar het station reden we langs slecht uitziende woonblokken. Kijk zei Kurt, in mijn woonplaats in Hebei, zien alle huizen er zo uit. En zien we de zon amper vanwege de luchtvervuiling. Mensen eten vis dat gevangen wordt in een vervuild meer. Daarom eet Kurt geen vis. Als ik vraag of hij van zijn woonplaats houdt is zijn antwoord: it's my hometown!

Kurt is enig kind. Ik kom er achter dat zijn moeder twee jaar jonger is dan ik. Zij is lerares. Hij zegt dat hij altijd moest studeren. Ook na school en in het weekend. Als hij niet gehoorzaamde kreeg hij klappen. Hij wilde graag op muziekles. Maar dat mocht niet van zijn ouders. Zijn ouders willen dat hij succesvol wordt en een goed leven heeft. Kurt geeft aan dat zijn ouders dat vertalen in materiele welvaart. En hij denkt daar anders over. Voor hem betekent rijkdom spirituele rijkdom en een vrije geest. En creativiteit.  Daarom houdt hij van punk. Voor hem betekent dat de uiting van een vrije geest. Hij houdt alleen niet van de uiterlijke kenmerken van punk. Kurt Cobain staat voor hem symbool voor een vrije geest.

Ik vraag of hij heeft geprobeerd om met zijn ouders in gesprek te gaan. Volgens hem lukt dat niet omdat zij anders denken over een succesvolle toekomst. En in China heb je respect voor ouders en leraren. Die spreek je niet tegen. En kritische vragen worden niet op prijs gesteld. Hij ziet dat veel mensen alleen maar bezig zijn met geld. Daarom wil hij zo snel mogelijk afstuderen, geld verdienen om zelf de studie te kunnen betalen die hij kiest. Hij heeft zichzelf actief engels geleerd. Want hij wil de wereld in. Reizen. En nu wil hij bij een muziekproducent werken. Om met zijn passie bezig te kunnen zijn en om geld te verdienen. Hij geeft aan dat zijn ouders niet weten dat hij regelmatig alleen in China reist en dat hij solliciteert in Beijing.

Terug in het hostel spreek ik die avond met Jane, de Engelssprekende medewerker van het hostel. Een erg aardige, geïnteresseerde  en behulpzame jonge Chinese vrouw. Zij komt uit de provincie Anhui in Oost China. Ze is afgestudeerd en tegen de wil van haar ouders werkt ze nu in het Youth Hostel in Xining in west China. Omdat ze het een fijne plek vindt, heel veel mensen ontmoet en veel leert van alle ontmoetingen en gesprekken met de gasten.

Zij geniet van de verhalen van de gasten. Haar drijfveer is niet geld verdienen. Ook haar ouders begrijpen haar niet.

Ik zie jonge mensen worstelen met hun idealen.Ik zie ook hoe weer andere jongeren wel bezig zijn met materie en geld. Wat moet het moeilijk zijn om op te groeien als je waarden zo anders zijn dan die van je ouders. En ouders die de tijd mee hebben gemaakt dat het leven in China hard was en bijna iedereen arm. Ik snap als ouder dat je je kind daarvoor wilt behoeden. Maar in een land waarin de dialoog niet wordt gestimuleerd lijkt het dat de generatiekloof onoverbrugbaar is. En hoe versta je elkaar als in 30 jaar het leven totaal is veranderd, net als het perspectief voor de toekomst.

China heeft voor de toekomst creatieve, ondernemende en kritische jonge mensen nodig. Maar hoe lastig is dat als zowel de cultuur als het educatieve systeem de ontwikkeling van die talenten tegenhoudt en zelfs de kop indrukt.